انتظار فرج یعنی چه ؟

انتظار فرج در واقع، انتظار حکومت جهانی اسلام است، انتظار تشکیل حکومت توحیدی در سطح جامعه انسانی است، انتظار تحقق عدالت در اجتماع است، انتظار وراثت زمین و دولت مؤمنان و موحدان است. بنابراین «انتظار» نه به معنای «نشستن و دعا کردن» است،«انتظار» یعنی «برخاستن و دعا کردن»، انتظار یعنی بکوشیم هر چه بهتر دین اسلام را به عنوان یک دین توحیدی فراگیر بشناسیم، بفهمیم و بسازیم، این همان زمینه‏سازی برای ظهور حضرت مهدی(عج) است و برای ارتباط بیشتر با حضرت ولی عصر(عج) به طور کلی هر انسانی دارایسه مرتبه وجودی است، افکارش، صفاتش و اعمالش و هیچ انسانی از این قاعده مستثنی نیست، حتی حضرات معصومین(ع).
ارتباط و نزدیکی به هر انسانی هم تنها از همین طریق ممکن است؛ یعنی، اگر کسی بخواهد به انسان دیگری نزدیک شود، چاره‏ای ندارد جز این که بکوشد ابتدا افکار، باورها و طرز تفکر آن شخص را شناسایی نماید و خویش را از جهت فکری با آن شخص هماهنگ نماید وسپس بکوشد که قرب صفاتی پیدا نماید؛ یعنی، از جهت صفات و کمالات اخلاقی میان خود و آن شخص محبوب همانندسازی نماید و در نهایت نزدیکی در رفتار، نوع و روش زندگی بهترین طریقی است که انسان طالب کمال را به یک انسان کامل الگو نزدیکمی‏نماید.
در مورد نزدیکی به امام عصر(عج) هم وضع به همین منوال است. ما به عنوان یک شیعه و پیرو اهل بیت عصمت و طهارت(ع) وظیفه داریم ابتدا کیفیت اعتقاد، باورها، صفات، کمالات، نوع منش و کنش آن حضرات را شناسایی نماییم و در مرتبه بعد بکوشیم زندگی، صفات وباورهای خود را به ایشان نزدیک نماییم تا از این طریق هم شیعه و پیرو واقعی آنها باشیم.
برای ارتباط بیشتر با امام زمان(عج) به موارد ذیل عمل کنید:
الف) قرار گذاشتن با دوست؛ ابتدا باید کاری کرد که در شبانه‏روز حتما برای چند مرتبه هم که شده به یاد ایشان افتاد؛ مثلاً انسان تصمیم بگیردبعد از هر نماز به آن حضرت سلام دهد. سپس شرح حال خود و درد دلی را با آن حضرت درمیان بگذارد. تکرار این برنامه موجب می‏شود ذهن آدمیبیشتر متوجه این مسأله مهم گردد،
ب ) صحبت کردن و سخن گفتن زیاد با ایشان مانند خواندن دعای عهد، هر روز،
ج ) جلب محبت وی؛ با هدیه به آن حضرت (صلوات، اهدای ثواب ختم قرآن و زیارت‏ها و...)،
د ) دوری از رنجاندن وی با کارهایی که می‏دانیم ایشان را آزرده می‏کند،
ه ) وفاداری و ثابت قدمی در دوستی با او،
و ) مقدم کردن خواسته او بر خواسته‏های خود.

انتظار فرج يعني انتظار عظمت اسلام
انتظار فرج يعني انتظار حقانيت اسلام
انتظار فرج يعني انتظار شکوفايي اسلام
انتظار فرج يعني انتظار حجت خداوند
انتظار فرج يعني انتظار وعده خدا
انتظار فرج يعني انتظار نور الهي
انتظار فرج يعني انتظار حقوق مدني
انتظار فرج يعني انتظار عدالت اجتماعي
انتظار فرج يعني انتظار نابودي باطل
انتظار فرج يعني انتظار جمال مهدي (عج)
انتظار فرج يعني انتظار يوسف زهرا (عج)
انتظار فرج يعني آمادگي براي ظهور
انتظار فرج يعني مبارزه با نفس
انتظار فرج يعني کنار گذاشتن علايق دنيايي
انتظار فرج يعني انتظار همه خوبي ها
انتظار فرج يعني انتظار حکومت جهاني اسلام
 خلاصه انتظار فرج يعني لبيک يا صاحب الزمان (عج)

مقصود از انتظار فرج چیست ؟

منتظر به کسی گفته می شود که از وضع موجود ناراحت است وبرای ایجاد وضع بهتری تلاش می کند.

بر این اساس می توان گفت :انتظار حکومت حق و عدالت مهدی 7از دوعنصر تشکیل شده است ؛ عنصر نفی و عنصر اثبات . عنصر نفی ، بیگانگی باوضع موجود و عنصر اثبات ، خواهان وضع بهتری بودن است .(1)

نتیجهء این ا نتظار مبارزه با عوامل ظلم و بیداد و فساد و خودسازی و خودیاری و جلب آمادگی جسمی و روحی برای شکل گیری حکومت جهانی است .در این صورت انتظار یعنی آماده باش کامل . انتظار تمرین و ریاضت است . انتظاریک بسیج عمومی است . 

انتظاری که به اندازهء فرج اهمیت دارد و پاره و بخشی از فرج کلی الهی خوانده شده است ، نمی تواند امری ساده و حالتی بی اعتنا و روزگاری خالی ازتعهد و شور باشد... جامعه ای که از نظر اعتقاد و بصیرت و عمل و اخلاق وحضور و اقدام و آمادگی و ثبات و طهارت و زهد و شعور و شناخت و عدل واحسان ، آن چنان که پیشوایان گفته و خواسته اند نباشد، چگونه منتظر محسوب خواهد گشت ؟!.. خلقی که در انتظار ظهور مصلح به سر می برد، باید خود صالح باشد>.(2)

منتظران واقعی علاوه بر این که بر اصلاح خویش می کوشند، وظیفهء خودمی دانند دیگران را نیز اصلاح کنند. مقصود از انتظار فرج ، حفظ آمادگی واصلاح فردی و ا جتماعی و زمینه سازی برای ظهور حضرت بقیةالله 7است .

(پـاورقی 1.مکارم شیرازی ، مهدی ـ انقلابی بزرگ ، ص 101ـ 102

(پـاورقی 2.محمد رضا حکیمی ، خورشید مغرب ، ص 257ـ 334 با تلخیص .

بهترين اعمال ؛ انتظار فرج امام زمان (ع)

در روايات اسلامي مقام و منزلت والايي براي منتظران موعود آمده است که گاه انسان را به تعجب وا مي دارد . چگونه ممکن است عملي در ظاهر ساده از چنين فضيلتي برخوردار باشد . توجه به فلسفه انتظار و وظايفي که براي منتظران واقعي آن حضرت بر شمرده شده ، پاسخ اين سوال را روشن
 مي سازد :

1-  از پيامبر اکرم (صلي الله عليه و آله و سلم ) روايت شده است که فرمودند :  برترين عبادتها انتظار فرج است .

2-  همچنين رسول اکرم فرمودند :  برترين جهاد امت من انتظار فرج است .

3- شيخ صدوق  از اميرالمؤمنين (عليه السلام ) نقل مي کند که آن حضرت فرمودند :

 منتظر فرج باشيد و از رحمت خداوند نا اميد نشويد ؛ بدرستي که خوشايند ترين اعمال نزد خداوند صاحب عزت و جلال ، انتظار فرج است .

4- درکتاب خصال از امام صادق (عليه السلام ) روايت شده که آن حضرت به نقل از
پدران بزرگوارشان فرمود :  منتظر امر ما ، بسان آن است که در راه خدا به خون خود غلتيده باشد .

5- در کمال الدين به نقل از امام صادق ( عليه السلام ) روايت ديگري در فضيلت انتظار به اين شرح وارد شده است : خوشا به حال شيعيان قائم ما که در زمان غيبتش چشم به راه ظهور او هستند و در هنگام ظهورش فرمانبردار او ؛ آنان اولياء خدا هستند ، همانها که نه ترسي برايشان هست و نه اندوهگين مي شوند .

     با روايات ياد شده ممکن است اين پرسش مطرح شود که چرا انتظار ، از اين فضيلت برجسته برخوردار است ؟ براي رسيدن به يک پاسخ مناسب ، چند نکته اساسي را بايد مورد توجه قرار داد :

1- انتظار حلقه ارتباط شيعه با امام معصوم : همان طور که مي دانيد " ولايت " و " امامت"  مکمل يک ديگر و رکن اساسي مکتب تشيع است . اعتقاد به وجود حجت خدا و امام معصوم در هر عصر و زمان از مهمترين نقاط تمايز اين مکتب از ساير مکتبهاست . از ديدگاه شيعه پذيرش ولايت معصومين و به طور کلي تسليم در برابر امام و حجت عصر ، سرآمد همه فضيلتها و شرط قبولي همه اعمال عبادي است . البته انتظار به معناي درست آن ، يعني اميد به ظهور و قيام عدالت گستر دوازدهمين امام معصوم از خاندان پيامبر اکرم ( صلي الله عليه و آله ) ،که در حال حاضر حجت خدا ، واسطه فيض الهي ، زنده وشاهد و ناظر اعمال شيعيان خود و فرياد رس آنها در گرفتاريها و نا ملايمات است .

2- معيار ارزش انسانها : آرزوها و آمال انسانها معيار خوبي براي سنجش رشد کمال و تعالي آنهاست ، تا آنجا که برخي مي گويند : بگو چه آرزوئي داري تا بگويم کيستي ؟ آرزوهاي متعالي و ارزشمند نشان از کمال روح و رشد شخصيت انسانها و بلنداي همت آنان دارد . به عکس ، آرزوهاي حقير و
 بي اهميت حکايت از بي همتي و عدم رشد افراد مي کند . امام علي (ع) در همين زمينه مي فرمايند :  ارزش مرد به اندازه همت اوست . پس از اين مقدمه مي توان گفت چون انسان منتظر ، برترين و
 ارزشمند ترين آرزوها را داراست ، به طور طبيعي از بهترين و والاترين ارزشها نيز برخوردار است . آرزوي نهائي انسان منتظر ، حاکميت دين خدا و مکتب اهل بيت در سراسر دنيا ، استقرار حکومت صالحان و مستضعفان در تمام جهان ، کوتاه شدن دست ظالمان و مستکبران ، برقراري نظام قسط و عدل بر پهنه زمين و گسترش امنيت و رفاه در اين کره خاکي است .

3-  عامل پويايي فرد و جامعه : انتظار نقش مهمي در سازندگي و پويايي فرد و جامعه در زمان غيبت دارد و اگر انسان منتظر به وظايفي که براي او در نظرگرفته شده عمل کند ، به الگوي مطلوب انسان مومن دست يافته و به جايگاه و مرتبه والائي خواهد رسيد . به عبارت ديگر انسان منتظر با رعايت همه شرايط انتظار ، به همان شأن و منزلتي که مورد نظر دين اسلام است و به بالاترين نقطه کمال نائل خواهد شد. ( برگرفته از ماهنامه موعود ، شماره 28)

چرا «احب الاعمال الي الله انتظار الفرج» ؟

     دليل برتري انتظار فرج نسبت به ديگر اعمال، عدالت خواهى و حقيقت‏جويى است كه در فطرت
 انسان ها نهاده شده است، زيرا آن حضرت با ظهور خويش، حق را احيا و عدالت را در جامعه حاكم خواهد ساخت. دعا براى تعجيل در ظهور ايشان، رسيدن به آرزوهايي است كه بشر تشنه رسيدن به آن بوده است.

     انتظار اعتقادى است در گرو عمل، عمل كردن به آنچه كه فرهنگ انتظار ايجاب مى‏كند.
رسول اكرم(ص) مى‏فرمايد: افضل اعمال امتى، انتظار الفرج؛ برترين عملها، انتظار فرج است. (مجمع البحرين فخر الدين طريحى، مقدمه و تصحيح آيت‏الله شهاب الدين مرعشى نجفى(ره) ص 57)
بنابراين انتظار را مي توان از دشوارترين تكاليف شرعى محسوب کرد. كشف ويژگى " انتظار" هضم چرايى عظمت پاداش منتظران را آسان‏تر مى‏كند. امام على(ع) مى‏فرمايد: المنتظر لامرنا كالمتشحط بدمه فى سبيل الله ، منتظر امر ما بسان كسى است كه در راه خدا به خون خود غلتيده باشد.
 (بحارالانوار، ج 52 ، ص 123)

     جوهر اصلى انتظار، آمادگي است و وظيفه منتظران، در سر داشتن و آماده بودن براي قيام و ظهور مهدى(عج) است . اين آمادگى به چه صورت بايد باشد ؟

1ـ آراسته شدن به عدالت و تقوا : فرد منتظر بايد به زيور عدالت، تقوا و پارسايى مجهز باشد ، پيرو واقعى و صديق حضرت ولى عصر(عج) كسى است كه رفتار و مكتب را الگوى عملى خود قرار دهد.
 رسول خدا(ص) در توصيف اوج مجاهدت و دين داري منتظران مهدى مى‏فرمايد: لاحدهم اشدّ بقية على دينه من خرط القتاد فى الليلة الظلماء، او كالقابص على جمر الغضا، اولئك مصابيح الدجى؛ ... هريك از ايشان بيش از كسى كه بر زجر پوست كندن درخت خاردار با دست خالى در شب تاريك يا نگاهدارى آتش سوزان چوب درخت در كف دست صبر مى‏كند در ديندارى خود استقامت و پايدارى مى‏ورزد، به راستى كه آنان چراغ هدايت در شب‏هاى ظلمانى‏اند.(بحارالانوار، ج 52 ،ص 124)
اگر فردى بتواند با اجتناب از معاصى ، ملكه عدالت را در خود بپروراند و با حفظ تعادل در ميان قواى نفسانى خود، اركان حيات اخلاقى را در وجود خود نهادينه سازد، آنگاه مى‏تواند در عصر ظهور كه عصر استقرار عدل است، خود رابا شرايط جديد هماهنگ سازد.

2ـ آراسته شدن به بردبارى: فرد منتظر بايد صبور و با استقامت باشد : زيرا با توجه به گزارش تاريخى از عصر ظهور (اكمال الدين، ج 1، ب 23، حديث 1، الارشاد مفيد، ص 318 و الاحتجاج الطبرسى، ج 2، ص 318). در دوران ظهور فشار زايد الوصفى بر منتظران مخلص و صديق مهدى موعود وارد مى‏شود، كه مقاومت و پايدارى در چنين شرايطى به توان بالاى روحى نيازمند است. منتظران بايد باتلاش بيشتر به درجات بالاى صبر نايل آيند.

3ـ تلاش در جهت اصلاح جامعه : فرد منتظر بايد به سهم خود در راه اصلاح جامعه و استقرار عدالت و رفع ظلم و ستم بكوشد، آن كه منتظر مصلح جهانى است، خود نيز بايد صالح باشد، امر به معروف و نهى از منكر کند. منتظر مهدى(عج) در برابر فساد و ستم حكومت‏هاى جور بى تفاوت نيست و مؤيد آنان نيز نمى‏باشد . پيامبر اكرم(ص) در خصوص وظايف منتظران مهدى مى‏فرمايد:
طوبى لمن ادرك قائم اهل بيتى و هو مقتد به قبل قيامه، يتولى وليه و يتبرأ من عدوه و يتولى الائمة الهادية من قبله، اولئك رفقائى و ذوو ودّى و مودّتى و اكرم امتى علىّ ؛ خوشا به حال كسى كه به حضور قائم برسد و حال آنكه پيش از قيام او نيز پيرو او باشد، آنكه با دوست او دوست و با دشمن او دشمن و مخالف است و با رهبران و پيشوايان هدايتگر پيش از او نيز دوست است، اينان همنشين و دوستان من وگرامى‏ترين امت در نزد من هستند. (بحارالانوار، ج 52، ص 130)
     انتظار فرج در واقع، انتظار حكومت جهانى اسلام است، انتظار تشكيل حكومت توحيدى در سطح جامعه است، انتظار تحقق عدالت است، انتظار وراثت زمين و دولت مؤمنان و موحدان است. بنابراين
 " انتظار" نه به معناى " نشستن و دعا كردن " است، " انتظار" يعنى " برخاستن و دعا كردن "، يعنى بكوشيم هر چه بهتر دين اسلام را به عنوان يك دين توحيدى فراگير بشناسيم، بفهميم و خود و جامعه را بر اساس آن پيش ببريم ، اين همان زمينه‏سازى براى ظهور حضرت مهدى (عج) است.
آثار و نتايج قابل مشاهده در انسان منتظر آمادگي او براي ظهور است و اين آمادگي ميسر نمي شود مگر از طريق نزديكي، سنخيت و همانند سازي شخصيت و ترتيب دادن زندگي خود آن طور كه مورد رضاي آن حضرت(عج) باشد. به طور كلى هر انسان داراى سه مرتبه وجودى است : افكار، صفات و اعمال و هيچ انسانى از اين قاعده مستثنى نيست ، حتى ائمه معصومين (ع) .

      ارتباط و نزديكى به هر انسان نيز تنها از همين طريق ممكن است يعنى اگر كسى بخواهد به انسان ديگرى نزديك شود، چاره‏اى ندارد جز اين كه بكوشد ابتدا افكار، باورهاي آن شخص را بشناسد نمايد و خود را از جهت فكرى با آن شخص هماهنگ نمايد و سپس بكوشد كه از جهت صفات و كمالات اخلاقى ميان خود و آن شخص محبوب همانندسازى نمايد. ما به عنوان شيعه و پيرو اهل بيت عصمت و طهارت (ع) وظيفه داريم ابتدا كيفيت اعتقاد، باورها، صفات، كمالات، نوع منش معصومين را بشناسيم و در مرتبه بعد بكوشيم زندگى، باورها و اعمال خود را به ايشان نزديك نماييم تا از اين طريق شيعه و پيرو واقعى آنها باشيم .

     مقصود از انتظار فرج، اميد ودلبستگى به مهدى (عج) است. بنابراين انتظار فرج ، مقصود دين وبه تعبير شهيد مطهرى، انتظارى سازنده و نگه‏دارنده، تعهدآور و تحرك‏بخش است، به گونه‏اى كه خود نوعى عبادت و حق‏پرستى است.

شايسته است منتظر واقعى مهدى(عج) چندين خصوصيت را دارا باشد:

1- عمل به تكاليف دينى و احکام الهي

2- محزون بودن به علت محروم بودن از زيارت آن وجود مبارك

3-  خواندن دعاي عهد براى تقويت ارتباط با امام (ع)

4- جلوه گر شدن انتظار فرج آن حضرت در ظاهر و باطن  

     انتظار فرج در حقيقت ، خود فرج است زيرا كسى كه منتظر فرج و ظهور حجت خدا و تاسيس حكومت عدل گستر اوست ، زندگى خود را بر اساس عدل و داد استوار مى‏سازد و او انسانى است كه حضور و غيبت امام در نحوه رفتار و سير و سلوكش تفاوتى ندارد وپيش از تشكيل حكومت عدل او سعي مي کند چنين حكومتى را در زندگى خود پايدار کند. انتظار فرج تعهدآفرين و مسؤوليت‏ساز است و با بى‏تفاوتى و بى‏اعتنايى به سرنوشت بشر و حقيقت و فضليت منافات دارد.

به طور خلاصه انتظار فرج يعنى:

الف) ايمان به امامت و رهبرى الهى و معرفت امام معصوم و عادل

ب) عشق به عدالت وارزش‏هاى انسانى

ج) اميدواري به آينده‏اى روشن

د) تلاش براى برقرارى حكومتى عدل گستر

   ه) تقويت روحيه تعهد و مسؤوليت‏پذيري

   و) رعايت موازين و قوانين دينى و اخلاقى.